woensdag 5 januari 2011

Alle filerecords gebroken in 2010

Tja, ik was dit stukje liever begonnen met een welgemeende nieuwjaarswens aan alle mensen van goede wil, maar veel reden om te feesten is er niet. Helaas.

Dan maar ineens door de zure appel heen: in 2010 stond er gedurende 49 uur meer dan 300 kilometer file op de snelwegen, aldus Touring Mobilis. In 2009 was dat slechts 24 uur, in 2008 amper 8 uur. Touring Mobilis spreekt van een file op een snelweg wanneer auto's trager rijden dan 50km/u.

Touring Mobilis maakte ook een lijst van de tien dagen in de voorbije drie jaar waarop er de langste files stonden (zie tabel hieronder). Daaruit blijkt dat de vijf dagen met de langste files uit de voorbije drie jaar, allemaal in 2010 vielen. Slechts twee van de tien dagen vielen niet in 2010. Op 10 februari stond er op de Belgische wegen in totaal een file van 948 kilometer lang, een absoluut record.

Volgens Touring-woordvoerder Danny Smagghe zijn de filerecords te wijten aan het strenge winterweer, maar ook aan de stijging van het aantal voertuigen op onze wegen en het feit dat automobilisten aangeraden wordt om zo veel mogelijk gebruik te maken van de hoofdwegen.

Sneeuwfiles op winterwegen
In de meeste gevallen was sneeuw de oorzaak van de verkeersellende (namelijk in negen op de tien). Opvallend is dat op 19 oktober een treinstaking aan de oorzaak lag van de file. Ondanks grote strooi-inspanningen van AWV, konden een aantal (stukken van) snelwegen niet tijdig volledig vrijgemaakt worden. Moeder Natuur laat zich natuurlijk ook niet tegenhouden door een paar tonnen strooizout. Hoewel, de schade aan planten en dieren die zoveel zout te slikken kregen zullen we de komende weken wel kunnen beginnen becijferen.

Meer wagens
In België werden het voorbije jaar 547.347 nieuwe personenwagens ingeschreven. Dat is een stijging met 14,94 procent tegenover het jaar voordien. Dat blijkt uit cijfers van Febiac, de federatie van de Belgische autosector. Febiac meldt dan ook verheugd een nieuw record voor de Belgische autosector. Goed voor de economie, slecht voor de mobiliteit helaas.

Autobestuurders naar hoofdwegen gedwongen
In het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen (97) zocht men een antwoord op de toenemende druk die auto’s legden op de levenskwaliteit in Vlaamse steden en gemeenten. Men ging voor een functionele wegencategorisering waarbij men iedere weg bekeek als onderdeel / functie binnen een netwerk. De functiecategorie die de weg kreeg was altijd een afweging tussen bereikbaarheid en leefbaarheid. Daarenboven kwalificeerde men drie verkeersfuncties: verbinden, verzamelen en toegang geven.


Hierboven ziet u een overzichtskaartje van het Vlaamse hoofdwegennet. Dat men ervoor kiest om doorgaand verkeer (woon-werkpendels) op die hoofdwegen te verzamelen lijkt me nogal logisch én verstandig. Niemand onder ons staat te springen om een file voor zijn deur, me dunkt.

De oplossing? Laat de auto staan.
De vraag die niemand zich lijkt (of wenst) te stellen, is dan ook of er niet gewoon te veel autobestuurders op hetzelfde moment op dezelfde plaats willen zijn. Er zijn nochtans alternatieven voorhanden. Voordat u zelf in de pen kruipt om nogmaals te klagen over het gebrek aan degelijke alternatieven zeg ik u alvast dit: “U hebt gelijk”. Het zal wel zo zijn dat sommige trajecten niet doenbaar zijn met het openbaar vervoer, fiets of te voet. Maar, en u voelt het al, toch zijn er ook dan mogelijkheden. Telewerken, thuiswerken, verhuis van privéwoonst of bedrijf naar een beter bereikbare locatie, …. Persoonlijk word ik nogal ongemakkelijk van het argument: “bij ons rijdt er geen bus of trein”. Op enkele uitzonderingen na, heeft de persoon in kwestie dan vooral zelf gekozen om in alle rust op den buiten te gaan wonen. Hetzelfde geldt voor bedrijvenzones die ontstaan aan op- en afrittencomplexen. Vreselijk handig als iedereen met de wagen komt, maar minder leuk als iedereen bijgevolg net daar in de file staat.

Afgezien van alle winterellende op de autowegen, zat je in de trein toch lekker warm in 2010. Uiteraard werd ook ik ziek van alle stakingsaanzeggingen, stakingsdreigingen, stakingen, lange wachttijden op soms ijskoude perrons en het gebrek aan juiste informatie. Wat wel opvalt, is dat een treinstaking als veroorzaker van fileleed slechts eenmaal voorkomt in het lijstje van Touring Mobilis. De NMBS mag zich gelukkig prijzen met zulk een trouw cliënteel. Het moet gezegd, wanneer in de maanden november en december doffe ellende te zien was in de ogen van menig autobestuurder, bleef de dienstverlening in Vlaanderen al bij al redelijk overeind. Het kan dus. Maar toch graag wat stipter in 2011.

Met de fiets naar het werk wanneer het stevig wintert is in Vlaanderen geen pretje. Ondanks goede Scandinavische voorbeelden, blijven vele fietspaden ongeveegd. Strooien helpt namelijk niet omdat fietsbanden te smal zijn om het zout in de sneeuw te rijden. Nochtans schijnt er ook hier licht aan het einde van de tunnel. Zo hebben een aantal Vlaamse steden en gemeenten op eigen initiatief toch fietspaden ijs- en sneeuwvrij gemaakt. Zo was het bijvoorbeeld hemels om van Wijgmaal naar Leuven te fietsen op een perfect drooggeveegd fietspad.

Te voet naar het werk of de school is in de winter eigenlijk gewoon leuk, geef maar toe. Gezellig gekraak onder de voeten, een stel joelende kinderen op een slee, een sneeuwbalgevechtje hier en daar en eenmaal aangekomen opwarmen bij een kop dampende koffie of thee. Telkens weer valt mij op hoe mensen elkaar ineens wel aankijken en een blik van verstandhouding uitwisselen als ze allemaal in hetzelfde schuitje zitten.

Dus, mocht de sneeuw nog eens met bakken uit de hemel vallen (god verhoede), laat die auto eens staan en probeer eens een alternatief. Misschien wordt het wel leuk.


Een gelukkig en filevrij 2011 gewenst !





Tabel:
1. 10 februari 2010: 948 km file op woensdagochtend, oorzaak sneeuw
2. 20 december 2010: 697km file op maandagochtend, oorzaak sneeuw
3. 2 december 2010: 647 km file op donderdagochtend, oorzaak sneeuw
4. 19 december 2010: 546 km op zondagavond, oorzaak sneeuw
5. 1 december 2010: 523 km op woensdagavond, oorzaak sneeuw
6. 17 december 2009: 513 km file op donderdagavond, oorzaak sneeuw
7. 24 december 2010: 508 km file op vrijdagochtend, oorzaak sneeuw
8. 19 oktober 2010: 465 km file op dinsdagochtend, oorzaak treinstaking
9. 23 december 2010: 457km file op donderdagavond, oorzaak sneeuw
10. 23 november 2008: 412 km file op zondagavond, oorzaak sneeuw